Parmak izi, parmakların son eklemi ve uç kısmındaki kıvrımların meydana getirdiği iz olarak tanımlanmaktadır. Parmak izi, ilmek, kemer ve helezonu andıran biçimlerde üç şekilde bulunmaktadır. Herkesin, bu belirtilen biçimlerin kategorilerinden birine mensup olduğu belirtilmektedir. Bu biçimler, 30 tane ufak ayrıntıyla birbirinden ayrılır ve hiç kimsenin parmak izi bu ufak ayrıntılar sebebiyle benzerlik göstermez. Bu farklılıkların sayısı ve parmak üzerindeki yerleri kişilere göre değişiklik gösterir. Bu özellik insan doğmadan önce genetik olarak oluşmaktadır ve ölene dek değişmez.
Parmak izi, deri altı papillerindeki bir tabakada oluşmuştur ve belli biçim, büyüklük ve parmak üzerinde bulunduğu yer itibariyle, çok karmaşıktır. Bu da bizlere, tek yumurta ikizi olan iki bireyin bile parmak izlerinin aynı olamayacağını göstermektedir. Kriminologların çalışmaları sonucunda, parmak izinin çok benzer olması ihtimali milyarda bir olabilmekte ve en yüksek benzeme vakasında da en fazla 12 ortak noktaya rastlanabilmektedir.
Modern anlamda parmak izi tespiti ve parmak izinden faydalanma konusunda ilk adım 1880’de atılmıştır. İngiliz bilim adamı Henry Faulds ve Wiliam James Herschel, Nature adlı bir bilim dergisinde parmak izi hakkında makale yazmışlar, çalışmalarla parmak izinin nasıl gözlemlenebileceği üzerinde durmuşlar, hatta şu anda bizlerin kullandığı parmak izi alma metodunu bulmuşlardır. Günümüzde mürekkeple düz bir zemine resminin aktarılması durumunu bu metod sayesinde kullanabilmekteyiz. Bu nedenle bugün kullanılan bu metoda Henry Metodu denilmektedir. Daha sonra, parmak bu konu üzerinde çalışan Galton, parmak izinin ebeveynden kalıtımsal olarak geçmediğini açıkladı. Dolayısıyla her insanın parmak izinin birbirinden farklı olduğunu kaydetmiş oldu.
Şu an kabul etmiş olduğumuz parmak izi tektir, özneldir ve eşsizdir.
Parmak izi alınması çok kolay bir işlemle olmamakla birlikte, özen ve ihtisas gerektiren bir işlemdir. Çünkü, parmak izi bir zemine aktarılırken, parmak üzerindeki yabancı maddeler, yağ ile birlikte zemine geçmektedir. Bu maddelerden arındırılıp, görünür hale getirmek için çeşitli kimyasallar kullanılmaktadır. Tam anlamıyla resim aktarılamasa da, küçük bir kısmı bile parmak izinin özelliğini ve kişiye aitliğini belirlemeye yetmektedir.